Fibroadenomateuze hyperplasie van de melkklieren
Fibroadenomateuze hyperplasie (vertaling; bindweefsel-en klierzwelling) is een lastige naam voor een aandoening die ook wel het “Dolly Parton syndroom” wordt genoemd. Het betreft een goedaardige, maar vervelende zwelling van één of meerdere van de melkklieren.
Poezen hebben een geïnduceerde ovulatie. Dit betekent dat de eisprong meestal pas plaatsvindt wanneer de poes gedekt wordt. Een spontane eisprong kan wel optreden. Na de eisprong wordt het hormoon progesteron geproduceerd in de eierstokken. Progesteron is het hormoon dat de dracht in stand houdt, of, indien er geen bevruchting plaats vond, de schijndracht veroorzaakt.
Om te voorkomen dat katten krols worden en om ongewenste dekking tegen te gaan wordt de poezenpil nog weleens gebruikt. Dit is een hormoonpreparaat waar een zogenaamd progesteronderivaat in zit. Dit is een stof met vergelijkbare werking.
Het progesteron hormoon is de oorzaak voor de zwelling van de melkklieren bij fibroadenomateuze hyperplasie. Bij poezen met deze aandoening hebben de melkklieren een overdreven reactie op het progesteron.
Fibroadenomatose zien we dus bij poezen na de krolsheid, vaak zelfs al na de eerste krolsheid, bij katten die drachtig zijn, of katten die schijndrachtig zijn. Daarnaast kan het geven van een poezenpil ook de oorzaak zijn voor het ontstaan van de zwellingen.
De symptomen van fibroadenomateuze hyperplasie zijn zwellingen van één of meerdere van de melkklieren. De achterste melkklierpakketten zijn vaker aangetast dan de voorste. Vaak ontwikkelt het zich vrij snel. Afhankelijk van de ernst en de grootte van de zwellingen kan de kat er algehele malaise, verminderde eetlust en koorts van krijgen. Uiteindelijk kan het overgaan in een ontsteking van de melkklieren, waarbij ze rood, dik en pijnlijk worden en waarbij zelfs de huid betrokken kan raken.
De behandeling is erop gericht om de progesteron hormonen zo snel mogelijk te laten dalen. Indien het gaat om een poes die de poezenpil krijgt, is het dus het advies om de toediening daarvan meteen te staken. Indien het een poes betreft die niet voor de fok is, is het advies om haar te castreren (verwijderen van de eierstokken) zodat de progesteronspiegel in het lichaam zal dalen en de zwellingen af moeten nemen. Indien het gaat om een fokpoes en men weet dat ze niet drachtig is, kan men starten met medicatie die de progesteron productie doet stoppen. Dit is aglépristone, een zogenaamde synthetische progesteronblokker die wordt toegediend in injectievorm. Ook hiermee zal de zwelling over het algemeen snel afnemen. Afhankelijk van de ernst zal de injectie na een week herhaald worden. Aglépristone geven aan een drachtige poes zal de vruchten resorberen of aborteren. Naast het wegnemen van de progesteron invloed dient er gekeken te worden of het noodzakelijk is om de poes eventueel te ondersteunen met pijnstilling of andere medicatie.
Fibroadenomateuze hyperplasie is een goedaardige, maar erg vervelende aandoening. Zodra een poes voldoet aan het hier boven beschreven beeld kan worden overgegaan tot behandeling. Het is echter belangrijk om te weten dat verdikkingen in de melkklieren die niet passen in het beeld van fibroadenomateuze hyperplasie, bijna altijd kwaadaardige tumoren zijn. Bij deze tumoren van de melkklieren is het van groot belang om snel een diagnose te hebben en snel medisch in te grijpen. Mocht er dus twijfel zijn over de dikten in de melkklieren dan is het advies om biopten te nemen om het onderscheid te kunnen maken tussen goedaardig of kwaadaardig weefsel.
Het castreren van poezen voor de leeftijd van 1 jaar vermindert de kans op kwaadaardige melkkliertumoren.
