Wat is een CT-scan?
CT is een afkorting van Computer Tomografie.
De CT is een aanvulling op de veel gebruikte beeldvormende technieken zoals de röntgenfoto’s en de echografie. Bij een CT-scan wordt ook röntgenstraling gebruikt voor beeldvorming.
Het grote verschil met de röntgenfoto is dat bij een röntgenfoto een tweedimensionale opname gemaakt wordt van een deel van het dier. Met een CT worden de lichaamsdelen (zoals een gewricht of de borstholte) in beeld gebracht met dwarsdoorsneden (‘plakjes’). Hierdoor kan veel gedetailleerder informatie worden verkregen dan bij gewone röntgenfoto's en kunnen ook kleinere structuren in beeld worden gebracht.
Indien nodig kan met nog dunnere plakjes worden gescand en kan contrastvloeistof worden toegediend om het beeld te verduidelijken. Vervolgens kunnen er met de computer nog reconstructies worden gemaakt van de beelden, zoals lengtedoorsneden of driedimensionale beelden.
Onze radioloog Melinda Schmidt beoordeelt de CT-beelden voor Dierenkliniek Kortenoord.
Wat is goed zichtbaar op een CT-scan?
Een CT maakt gebruik van röntgenstraling en is bij uitstek geschikt voor het in beeld brengen van afwijkingen aan het skelet, de neusholte, de longen, de inwendige organen en de hersenen. Vanwege de dunne plakjes die worden gemaakt kan er nog gedetailleerder worden beoordeeld. Middels een CT-scan kunnen onder andere tumoren en uitzaaiingen, ingewikkelde fracturen, hernia's, artrose, bloedingen en ontstekingen zichtbaar worden gemaakt.
Foto’s: driedimensionaal beeld van linker en rechter elleboog van een hond met veel artrose.
Hoe gaat het in zijn werk?
Omdat de patiënt volledig stil moet liggen is het noodzakelijk dat de CT-scan onder narcose plaatsvindt. Voor een narcose dient uw huisdier nuchter te zijn. Dit betekent dat uw huisdier in de 12 uur voorafgaand aan het onderzoek niet mag eten. Drinken is wel toegestaan.
In het begin van het onderzoek wordt er een overzichtsscan gemaakt om te kunnen bepalen waar de dwarsdoorsneden noodzakelijk zijn. Vervolgens begint de eigenlijke CT-scan: de onderzoekstafel schuift in het apparaat en tegelijkertijd draait een röntgenbuis om de patiënt. De gehele CT-scan duurt ongeveer 10 tot 60 seconden, afhankelijk van het aantal en de dikte van de dwarsdoorsneden. Aanvullend kan er nog een serie worden gemaakt met nog dunnere plakjes of met contrastmiddel.
Na het onderzoek mag uw dier meteen wakker worden. Hoe lang dit duurt is afhankelijk van uw huisdier en de narcose die uw dier gehad heeft.
Beoordeling
Eén enkele CT-scan levert ongeveer honderd tot soms wel duizend beelden op. Er is enige tijd nodig om deze allemaal nauwgezet te kunnen bekijken en te beoordelen. Vandaar dat de beelden worden bewaard zodat de veterinair radioloog ze op een later tijdstip zorgvuldig kan bekijken (uiteraard worden spoedpatiënten zo snel mogelijk beoordeeld).
In onderstaande video leggen wij u haarfijn uit hoe de CT-scan werkt:
Klantervaringen
Naam: Senna
Leeftijd: 5 maanden
Ras: Labrador Retriever
Eigenaar: Dhr. Jansen
Nadat mijn vorige Labrador was overleden op bijna 15-jarige leeftijd en ook een tijdje zonder hond geleefd te hebben vond ik dat het weer tijd was voor een nieuwe pup. Net als de vorige werd het een bruine Labrador reu en deze Senna genoemd. Ik kreeg deze toen de hond 11 weken oud was en hij was wat aan de dunne en ook kleine kant toen hij het nest verliet. Senna lustte wel een brokje en heb hem goed voorzien van brokken zonder dat hij te dik werd. Bij het wandelen, waar ik mij aan de 1 minuut per week leeftijd hield, viel mij op dat hij wat mankte. Iedere keer rechtsvoor. Soms minder soms meer maar echt overgaan deed het niet. Ook was Senna niet echt snel en actief wat wel gold voor de coureur waar Senna naar is vernoemd. Ook anderen begon het op te vallen dat Senna wat mank liep.
Met Senna naar de lokale dierenarts en deze verwachtte een vorm van elleboog dysplasie. Ik kreeg een artrose pijnstiller mee en Senna begon beter te lopen. Duidelijk werd dus wel dat hij pijn had en dat wij het in deze hoek moesten zoeken. Mijn lokale dierenarts kon alleen geen CT Scan maken en dat was wel wat mijn lokale dierenarts graag wilde. En dan… Het internet op en lezen over elle boog dysplasie navragen bij kennissen over goede dierenklinieken. Zelf woon ik in Apeldoorn en al studerende kwam ik uit bij Dierenkliniek Kortenoord. De website was overzichtelijk, de informatie duidelijk en er stond zelfs een You Tube filmpje op over de mogelijke operatie. Wat ik ook fijn vond was de prijslijst. Zo wist ik van tevoren waar ik aan toe was voor de verschillende behandelingen.
Met de kliniek gebeld en het dossier van Senna op laten sturen ter beoordeling door dierenarts Marese van Haneghem. Zij belde op Maandag al terug en informeerde mij over de mogelijke oorzaak en de gang van zaken omtrent het maken van de foto. Zij nam echt de tijd voor mij en al mijn vragen werden stuk voor stuk behandeld. De volgende dag kon ik al terecht voor de scan die onder volledige narcose moest gebeuren. Marese ontving Senna en startte met een wandelingetje buiten om te zien hoe Senna loopt. Het onderzoek ging verder op de behandeltafel. Daarna werd de CT Scan gemaakt. Hij kreeg een prikje en was binnen een paar minuten onder zeil. Bij de scan zelf ben ik niet bij geweest maar hij was snel weer terug in de wachtkamer en boven verwachting goed. Ik had hem slechter verwacht van de narcose. Uiteraard vroeg ik wat Marese geconstateerd had op de foto’s maar ze wilde het eerst overleggen met de radioloog. Ze liet een klein beetje doorschemeren dat hier in ieder geval sprake kon zijn van groeipijnen maar de definitieve diagnose wilde ze pas meedelen nadat de radioloog naar de foto’s had gekeken. Ze had beide elle bogen gescand om een goed vergelijk te maken tussen links en rechts.
En dan is het wachten op het oordeel. Best spannend. Vrijdag einde middag belde Marese mij. Het was goed nieuws. Geen elle boog dysplasie maar wel groeipijnen. Ook hier volgde een vriendelijke rustige deskundige uitleg waar ik weer al mijn vragen kon stellen. Ik heb de contacten tot nu toe met Dierenkliniek Kortenoord als zeer prettig ervaren. Marese heeft mij goed en deskundig geïnformeerd en nam echt de tijd voor mij hetgeen ik als erg prettig heb ervaren. Het probleem met Senna is natuurlijk nog niet opgelost. Aangeraden wordt een combinatie van pijnstilling en aangepast voer zodat hij minder snel groeit en de bloedvaten de tijd hebben om de botgroei bij te benen. Ik heb er in ieder geval alle vertrouwen in dat het goed komt en dat Senna over niet al te lange termijn pijnvrij en vrolijk door het leven kan.
Alex Jansen, Apeldoorn