Speekselkliercyste hond
Honden hebben meerdere speekselklieren die speeksel produceren voor het verwerken van voedsel voordat het doorgeslikt wordt en via de slokdarm in de maag terecht komt. De grootste speekselklieren bij de hond liggen in de hals, onder de tong, achter het oog en in de keel. Speeksel wordt in de speekselklieren geproduceerd en gaat vervolgens via kleine kanaaltjes naar de mondholte. In sommige gevallen kan speeksel uit de speekselklieren of de speekselkanaaltjes lekken, waardoor een ophoping van speeksel in de onderhuidse weefsels kan ontstaan. Dit noemen we een speekselkliercyste of in medische termen een mucocèle (letterlijke vertaling: holte met slijm) of sialocèle (letterlijke vertaling: holte met speeksel).
Oorzaken van een speekselkliercyste bij honden
De oorzaak van een speekselkliercyste kan trauma, ontsteking of een tumor zijn. In de meeste gevallen is er echter geen aanwijsbare oorzaak, de speekselkliercyste lijkt spontaan te zijn ontstaan. Dit noemen we idiopathisch. Bij sommige rassen, zoals de poedel, Duitse herder en teckel, komen speekselkliercystes vaker voor dan bij andere rassen. Ook zien we het vaker bij jonge dan oude honden.
Het eerste verschijnsel van een speekselkliercyste is een zwelling. De zwelling kan op elke plek zitten waar speekselklieren zitten: in de hals, onder de tong, achter het oog. In een enkel geval kan acute benauwdheid het eerste verschijnsel zijn, wanneer de speekselklieren in de keel betrokken zijn en de luchtwegen dichtgedrukt worden. In de meeste gevallen zijn de speekselklieren in de hals en onder de tong betrokken.
Behandeling van een speekselkliercyste bij honden
De dierenarts zal bij een voelbare zwelling met een dunne naald de zwelling aanprikken en zien dat er slijmerig helder vocht uit komt, vaak een beetje roze/rood als er wat bloed bij zit. Het leegzuigen van de zwelling of een drain plaatsen om speeksel te laten afvloeien zal even helpen, maar het probleem zal altijd terugkomen zolang de speekselklieren niet in het geheel zijn verwijderd. De definitieve oplossing voor een speekselkliercyste is dus het chirurgisch verwijderen van de betrokken speekselklieren. Dit hebben we gedaan bij ‘onze eigen’ Sara, de Duitse herder van collega Marèse:
Bij het aaien en kroelen van Sara viel plotseling op dat er een forse zwelling in de hals voelbaar was. Een punctie wees uit dat de zwelling speeksel bevatte. Ter voorbereiding op de operatie hebben we het gebied geschoren en was de zwelling in de hals duidelijk zichtbaar.
De speekselklier in de hals (mandibulaire speekselklier) en de speekselklier onder de tong (sublinguale speekselklier) staan met elkaar in verbinding, het is dus van belang dat beide speekselklieren volledig worden verwijderd tijdens de ingreep.
Links sublinguale speekselklier, rechts mandibulaire speekselklier.
Als (een deel van) een speekselklier achterblijft bestaat de kans op terugkeer van de zwelling. Dit gebeurt in ongeveer 5% van de gevallen.
Er is een grote overcapaciteit van speekselproductie bij de hond. Na verwijderen van een of meerdere speekselklieren hebben honden dan dus ook geen last van een droge bek. De andere speekselklieren nemen de functie over van de verwijderde speekselklier. De prognose is na succesvolle operatie dan ook goed te noemen.
